Voor de honderden mos soorten die in gematigde streken voorkomen, zijn er weinig die in het gazon lastig zijn. Hiervan zijn de meest voorkomende; Hypnum cupressiforme (en zijn variëteiten); deze heeft groengele tot groengouden kruipende stengels en bedenkt soms grote stukken grond.

Brachythecium rutabulum met heldergroene, kruipende, onregelmatig vertakte stengels, komt voor in slechts gedraineerde gazons. Veratodon pureus met korte recht opgaande stengels en dichte pol vormige groei, wordt veel op arme zure heidegrond aangetroffen. Bryum argenteum is een kussenvormige mos soort die een mooie zilverachtige glans heeft.

Niet altijd kalkgebrek

In tegenstelling tot wat vaak wordt gezegd, is de aanwezigheid van mos in het gazon niet noodzakelijk een teken van kalkgebrek. Een mos soort als Hypnum cupressiforme var. Lacunosum groeit van nature op kalkrijk grasland. Andere vormen komen in de natuur op alle soorten grasland voor. Mos komt om verschillende redenen in een gazon. Weinig voedsel in de grond of zwakte van de grasmat door aantasting door ziekten of ongedierte, gebrek aan lucht in de grond, slechte drainage, te dichte schaduw of te kort maaien kunnen stuk voor stuk een zwakke, kale grasmat tot gevolg hebben, die mos de kans geeft zich te vestigen.

De oorzaak wegnemen

Mos kan tijdelijk worden bestreden met mos doder, maar als u de oorzaak van de aantasting niet opspoort en wegneemt, komt het onherroepelijk terug. Bekijk het gazon en stel de oorzaken vast van de slechte groei. Mest voortaan regelmatig als u slechts zelden mestte. Strooi geregeld compost om het vochtgehalte te verbeteren als de grond licht en zandig is. Belucht als de oppervlaktedrainage slecht is en prik diep als de grond door zware betreding verdicht is.

Let op drassigheid in de wintermaanden en controleer de werking van bestaande drainagesystemen of breng een nieuwe drainering aan. Stel de messen van de maaier niet te laag. Kort en vaak maaien kan het gras verzwakken en onkruid en mos een kans geven. Op zeer zure grond zal toepassing in de winter van kalk de zuurgraad iets verbeteren en meestal de aanwezige mossen tegengaan. Bepaal eerst door grondonderzoek of het strooien van kalk zin kan hebben, omdat te veel kalk of kalk als het niet nodig is, de omstandigheden voor grove grassen, klaversoorten en andere onkruiden kan verbeteren en de groei van fijnere, meer gewenste grassen kan onderdrukken. Als kalk nodig is, geef dan 60 g per m².

Mos onder bomen

Als mos lastig is in de grasmat onder bomen, kan er vaak weinig aan worden gedaan. Het oplichten van de boomspiegel (de ruimte direct rond de stam onder de kroon) door het wegnemen van de onderste takken zal meer licht toelaten, maar de groei van de grasmat zal wel slecht blijven als de grond licht en droog is en vol wortels zit. Een blijvende oplossing voor dit probleem is de vervanging van het gras op die plek door schaduw minnende bodembedekkers.

Uitbreiding voorkomen

De meeste sporen die in de zomer vrijkomen, geven het mos de kans zich uit te breiden in gazons waar het gras zwak en dun is. De sporenkapsels ontwikkelen zich meestal hoog boven het blad en zullen op een goed gemaaid gazon niet veel kans krijgen om rijp te worden. Mossen kunnen echter ook vegetatief vermeerderen en alleen al maaien of harken kan het mos over het gazon verdelen. Gebruik bij het maaien daarom liefst altijd een opvangbak en hark naar het centrum van de mos plekken toe.

Mos doder

Het meeste mos groeit hard bij koel en vochtig weer in de herfst en het voorjaar. Dat zijn de beste perioden om chemische mos doder toe te passen. Een mengsel van ammoniumsulfaat, ijzersulfaat en kalk vrij zand is vele jaren het middel geweest om mos te doden en het is nog steeds een goed middel om het mos binnen de perken te houden. De werking van diverse merkproducten berust op deze stoffen. Een goede formule is drie delen ammoniumsulfaat, een deel gecalcineerd ijzersulfaat en drie delen middel grof kalk vrij zand (geen zand dat bij de bouw wordt gebruikt). Gebruik 120 g per m² bij mooi weer, liefst op een vochtige, dauwrijke ochtend met een mooie dag in het vooruitzicht. Geef het gazon 48 uur later water als het niet heeft geregend. Hark een of twee weken later zorgvuldig het zwarte, dode mos weg. Dit middel werkt niet op lange termijn, maar het stimuleert de groei van het gras, vooral in het voorjaar.

Mos doder met ijzersulfaat (meestal ferro sulfaat genoemd) als voornaamste actieve stof zijn in klein verpakking onder diverse merknamen voor particulieren beschikbaar. Deze worden het meest gebruikt. Deze stof zit ook in de kant-en-klare gazonmengmeststoffen die tevens een mos dodende werking op de verpakking vermelden.Mos in uw gazon?